Na zlecenie firmy Zumtobel Uniwersytet Techniczny w Darmstadt testował jakość różnych źródeł światła na podstawie realnego dzieła sztuki. Wynik tej analizy: Użycie nowoczesnej technologii LED redukuje promieniowanie ultrafioletowe i podczerwone, utrzymuje stałą temperaturę barwy podczas ściemniania i podwyższa skuteczność energetyczną przy jednocześnie minimalnej możliwości uszkodzenia dzieł sztuki.
Inwestor: | Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa (PL) |
Doradztwo elektryczne: | Zbigniew Kara, Radom (PL) |
Oferta Zumtobel wygrała przetarg. Decydujące znaczenie dla dyrekcji Muzeum Narodowego miało doświadczenie oraz wiedza o wpływie światła na wrażliwe dzieła sztuki.
Reflektory LED są przeznaczone do oświetlenia akcentującego. Zamiast 1100 reflektorów halogenowych o mocy przyłączeniowej 100 W liczne obrazy i rzeźby oświetla obecnie 970 reflektorów ARCOS o mocy przyłączeniowej 20 W i 120 reflektorów o mocy 25 W. Jedno z decydujących kryteriów dotyczyło oddawania barw, które miało uzyskać wartość powyżej RA 90. Reflektory ARCOS wywiązały się z tego zadania, osiągając współczynnik oddawania barw RA 94 przy stałym strumieniu świetlnym niezależnie od temperatury barwowej oraz znacznie mniejszym zużyciu energii niż rozwiązania konwencjonalne. Ponadto niemal wolne od promieniowania UV i IR światło LED jest łagodne dla obiektów wystawienniczych.
Odpowiednie światło dla każdego eksponatu dzięki tunableWhite
Wymagania dotyczące oświetlenia dzieł sztuki w Muzeum Narodowym, posiadającym zbiory pochodzące z epoki średniowiecza aż po nowożytność, są niezwykle zróżnicowane. Dzięki zintegrowanej technologii tunableWhite do każdego dzieła sztuki można indywidualnie dopasować barwę światła w zależności od materiału, koloru oraz właściwości. Temperaturę barwową można wyregulować ręcznie na korpusie oprawy lub za pomocą sterowania oświetleniem. Oświetlenie całego budynku bazuje na oprawach LED w połączeniu z systemem zarządzania oświetleniem BUTLER XT z czujnikami ruchu gwarantującymi dużą oszczędność energii.
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | Urząd Budowlany Miasta Feldkirch, Feldkirch (AT) |
Architekt: | Hascher Jehle Architektur, Berlin (DE) we współpracy z Mitiska Wäger Architekten, Bludenz (AT) |
Projekt oświetlenia: | Belzner Holmes / Light Design Engineering, Stuttgart (DE), Eschen (LI) |
Dzięki przezroczystym fasadom i szklanej kopule foyer światło dzienne dociera aż do dużej sali w budynku. Architektoniczny zamysł otwartości znajduje swoją kontynuację w koncepcji oświetlenia, które zostało zaprojektowane przez biuro projektowe specjalizujące się w oświetleniu architektonicznym i scenicznym BELZNER HOLMES / LIGHT DESIGN ENGINEERING (LDE) i zrealizowane pod względem technicznym wspólnie z firmą Zumtobel. Aby spełnić wysokie wymagania wielofunkcyjnego budynku, pracownia LDE zaprojektowała oświetlenie, które można dostosować do różnych zastosowań. Dzięki temu można stworzyć odpowiedni nastrój zależnie od okazji – od specjalistycznej konferencji po koncert, od skupionej atmosfery pracy po stylowe przyjęcia.
Po długiej fazie testów i badań wybór padł na indywidualnie dostosowaną koncepcję oświetlenia Zumtobel. Jego podstawową ideą jest możliwość ściemniania opraw LED do 0% bez efektu migotania („flickerfree”) w celu umożliwienia prowadzenia z Montforthaus transmisji TV w jakości HD. Pracownia LDE we współpracy ze swoimi biurami w Stuttgarcie i Liechtensteinie oraz firmą Zumtobel wymyśliły specjalne rozwiązanie do realizacji różnych wymagań tego projektu. Jego bazę stanowi modułowa seria opraw LED typu downlight PANOS infinity.
Specjalne rozwiązanie MFH-PANOS dzięki możliwości płynnego ściemniania ze 100% do 0% jest światową nowością w klasie opraw architektonicznych. W porównaniu do dotychczasowych standardowych produktów MFH-PANOS przechodzi ostatni etap z 10% do 0% płynnie i bez efektu migotania. W celu umożliwienia dopasowania nastroju oświetlenia do okazji, MFH-PANOS pozwala na zmienną regulację temperatury barwowej od bieli ciepłej po zimną. Przy tym proporcje światła o barwie zimnej i ciepłej bieli można zależnie od wymagań ustawiać indywidualnie z wykorzystaniem odrębnych kanałów DMX lub DALI. W zależności od wymaganej szybkości reakcji oprawy typu downlight o mocy 28 W, 30 W lub 40 W są wyposażone w system sterowania DALI lub DMX, umożliwiający precyzyjną regulację każdej oprawy.
W Montforthaus zostało zamontowanych łącznie ponad 2500 opraw Zumtobel, z czego prawie 750 to specjalne oprawy MFH-PANOS w różnych wersjach. Firma Zumtobel odpowiadała nie tylko za stworzenie specjalnego rozwiązania. Intensywna współpraca ze wszystkimi uczestnikami przedsięwzięcia polegała również na stałym towarzyszeniu w procesie powstawania projektu oraz na indywidualnym dostosowaniu go do potrzebnego zakresu. Łącznie w całym Montforthaus zainstalowanych zostało 18 typów opraw Zumtobel, między innymi LIGHT FIELDS evolution na klatce schodowej, ONDARIA w kafeterii i CRAFT jako oświetlenie robocze sceny.
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | Staatsbetrieb Sächsisches Immobilien- und Baumanagement (SIB), Drezno (DE) |
Architekt: | Wystawa: Holzer Kobler Architekturen GmbH, Zurych (CH); Budynek: Büro Lungwitz, Drezno (DE) |
Projekt oświetlenia: | Lichtvision Design & Engineering GmbH, Berlin (DE) |
Doradztwo elektryczne: | Elektro Ing-Plan GmbH, Drezno (DE) |
Instalacja elektryczna: | Elektro Dresden West, Drezno (DE) |
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | Eugenio Lopez, Meksyk (miasto) (MX) |
Architekt: | David Chipperfield Architects, Londyn (UK) |
Projekt oświetlenia: | Arup, Londyn (UK) |
PROJEKT WYKONAWCZY: | TAAU – Taller Abierto de Arquitectura y Urbanismo, Meksyk (miasto) (MX) |
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | Muzeum Historii Sztuk Pięknych w Wiedniu, Wiedeń (AT) |
Architekt: | HG Merz, Stuttgart, Berlin (DE) |
Projekt oświetlenia: | Die Lichtplaner, Limburg (DE); Symetrys, Lustenau (AT) |
Instalacja elektryczna: | IB Süd, Wiedeń (AT) |
![]() |
„Chcieliśmy tę wyjątkową kolekcję przedstawić – w dosłownym tego słowa znaczeniu – we właściwym świetle.” Dr Sabine Haag, Dyrektor Generalny Muzeum Historii Sztuk Pięknych w Wiedniu |
Już samo Muzeum Historii Sztuk Pięknych jest dziełem sztuki. Dochodzi do tego wyjątkowość i wielka różnorodność kolekcji, które to cechy zadecydowały o sukcesie Kunstkamery w Wiedniu, będącej obiektem fascynacji. W aspekcie nowej ekspozycji wyzwanie polegało głównie na tym, aby stworzyć prezentację zgodną z duchem czasu, lecz nie stawiać jej na pierwszym planie, ale podporządkować wymaganiom obiektów.
I tak oto kolekcja, która przez jedenaście lat była zamknięta dla zwiedzających, jest dzisiaj dostępna w całej swojej nowoczesności, różnorodności i doskonałej jakości. Dzięki inteligentnie zintegrowanemu światłu dziennemu powstaje dodatkowo efekt delikatnej modulacji, przez co kolekcja latem prezentuje się w innym świetle, niż zimą, zaś w świetle poranka dostarcza odwiedzającym innych przeżyć, niż wieczorem.
„To, co prezentują obiekty z XVI w., znajduje swoją kontynuację w żyrandolach Starbrick.“
Warunkiem zainstalowania żyrandoli była ich funkcjonalność, dlatego instalacja Starbrick została zmodyfikowana przy udziale Olafura Eliassona pod kątem konkretnych pomieszczeń. Pani dr Haag i jej zespół zdawali sobie oczywiści sprawę z tego, że zamontowanie współczesnego elementu w historycznym obiekcie sztuki może doprowadzić do polaryzacji wnętrz. Ale ostatecznie Starbrick odzwierciedla wiele z tego, co powstało na płaszczyźnie eksponatów. Tak jak obiekty z XVI w., reprezentuje on połączenie najnowocześniejszej technologii, sztuki, absolutnej perfekcji i atrakcyjnej estetyki, i co nie mniej ważne, w wielu obiektach można znaleźć jego krystaliczną formę. Tak oto na wysokości sześciu metrów nad podłogą powstał drugi poziom z dziełami sztuki, które odwrotnie niż eksponaty pełnią rzeczywistą funkcję.
„Jasne było dla nas, że przy najlepszej kolekcji na całym świecie chcemy współpracować jedynie z najlepszymi partnerami.”
Oczywiście największym priorytetem było długotrwałe zabezpieczenie obiektów. Przy tym założeniu wybór łagodnego i autentycznego oświetlenia LED był oczywisty. Oprócz wysiłków, aby wspólnie stworzyć coś innowacyjnego na miarę przyszłości, co w przeciwieństwie do ekspozycji czasowej ma posłużyć na długie dziesięciolecia, wpływ na współpracę przy tym projekcie miało przede wszystkim zaufanie do kompetencji partnerów i ich bezkompromisowość w kwestii jakości.
![]() |
„Ta kolekcja to najważniejsza wystawa, jaką będę realizować w mojej karierze zawodowej.” HG Merz, architekt i projektant muzealny |
![]() |
„W historii sztuki często badano prawidłowości i kreację rzeczywistości, dlatego Starbrick bardzo dobrze wpasowuje się w Kunstkamerę.” Olafur Eliasson |
» Więcej informacji o Starbrick
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | EYE Film Instituut Nederland, Amsterdam (NL) |
Architekt: | Delugan Meissl Associated Architecs, Wiedeń (AT) |
Projekt oświetlenia: | Arena: Die Lichtplaner, Limburg (DE) we współpracy z Symetrys, Lustenau (AT) |
Kolejną osobliwością gmachu jest arena o powierzchni 1.200 m2, która wchłania zwiedzającego bezpośrednio po wejściu do tego futurystycznego obiektu. Hall, wyłożony przede wszystkim drewnem, z wysokiej jakości dębowym parkietem oraz bezpośrednim widokiem na rzekę i miasto, emanuje otwartą, przyjazną dla zwiedzających atmosferę i zaprasza do spędzenia miłych chwil w kawiarni, restauracji i barze.
„Przestrzenne serce budynku, „arena”, zaprasza gości muzeum, aby zatrzymać się tu nieco dłużej. Pomierzenie charakteryzuje się jedyną w swoim rodzaju geometrią, wspomagającą w dużym stopniu socjalne interakcje", podkreśla Roman Delugan. Duży udział w tym ma instalacja STARBRICK. STARBRICK to jeden z majstersztyków firmy Zumtobel, jeden z elementów serii ekskluzywnych dzieł sztuki oświetleniowej, opracowywanych przez producenta opraw oświetleniowych we współpracy z renomowanymi partnerami na całym świecie. Artysta Olafur Eliasson zaprojektował wspólnie z firmą Zumtobel moduł świetlny o szerokich możliwościach zastosowania. „STARBRICK to moduł świetlny, tworzący przestrzeń. Podczas prac rozwojowych, prowadzonych wspólnie z firmą Zumtobel udało nam się zaadaptować go do zastosowań w codziennym życiu. Niezmiernie cieszę się, że widzę mój moduł, zainstalowany w publicznym budynku. Jako że za geometrycznym designem kryje się rozbudowywalny system, obiekty STARBRICK mogą rozrastać się we wszystkie kierunki. W hallu nowego muzeum EYE moduły te prezentują się jako świecące, przypominające chmurki formacje, które przywołują atmosferę kina – stars for the stars, czyli gwiazdy dla gwiazd“, wyjaśnia artysta Olafur Eliasson.
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | Staatsbetrieb Sächs. Immobilien- und Baumanagement [Zakłady Państwowe Saksońska Administracja Nieruchomości i Budynków], Drezno (DE) |
Architekt: | Studio Daniel Libeskind AG, Zurych (CH) |
Projekt oświetlenia: | DELUX AG, Zurych (CH) |
Doradztwo elektryczne: | IPRO Dresden, Drezno (DE); INNIUS GTD, Drezno (DE) |
Instalacja elektryczna: | Elektro Dresden West, Drezno (DE); FAE Elektrotechnik GmbH & Co, KG, Heidenau (DE) |
Dzięki optymalnej integracji wysoce nowoczesnych opraw LED RESCLITE do systemu szyn TECTON oświetlenie bezpieczeństwa pozostaje niewidoczne również w codziennej działalności muzeum. W razie niebezpieczeństwa niezwykle skuteczne lampy LED rozpoznawalne są z odległości 16 metrów i zapewniają bezpieczną ewakuację.
Do oświetlenia witryn zastosowano specjalne, światłowodowe wypusty o różnych charakterystykach emisji i filtrach świetlnych UV-/IR. Odpowiednio do wymagań użytkownika jako źródło światła użyto generator światła STARFLEX, wyposażony w lampę halogenową 100W QR-CB z dichroicznym szklanym odbłyśnikiem dla optymalnego sprzężenia światła. Specjalne witryny stołowe oświetlane są listwami świetlnymi LINARIA firmy Zumtobel. Filigranowe linie świetlne, instalowane na tylnych ściankach w jednej płaszczyźnie z wiekiem nie zakłócają wyglądu witryny i rozjaśniają ją w sposób równomierny.
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | Städelsches Kunstinstitut, Frankfurt (DE) |
Architekt: | schneider+schumacher, Frankfurt (DE) |
Projekt oświetlenia: | Licht Kunst Licht AG, Bonn/Berlin (DE) |
Doradztwo elektryczne: | Delta-Tech, Weiterstadt (DE) |
Instalacja elektryczna: | Imtech, Rüsselsheim (DE) |
Zumtobel. The Light.
![]() |
"Aby projekt zakończył się powodzeniem, wymagana jest niezakłócona, ambitna, czasami pełna pasji wymiana zdań między producentem a projektantem. Znakomity efekt końcowy udowadnia, jak bardzo sprawdziło się to w naszym przypadku." |
|
![]() |
"Zaprojektowaliśmy budynek w taki sposób, aby kompleks muzealny Städel nie stracił nic ze swoich wcześniejszych atutów. Ponadto nowe pomieszczenia dzięki wypukłej powierzchni trawnika i świetlikom robią wrażenie na obserwatorze znajdującym się na ulicy. Z technicznego punktu widzenia, ekologiczność rozwiązania zapewnia nowoczesna klimatyzacja, ale przede wszystkim system oświetleniowy oparty na technologii LED oraz duży udział światła dziennego." |
|
![]() |
"Naszym zadaniem było znalezienie integralnego rozwiązania oświetleniowego przystosowanego do złożonych wymagań, takich jak jakość oświetlenia, oddawanie barw i światło podporządkowane wymaganiom konserwatorskim. Nasze doświadczenie w opracowywaniu indywidualnych rozwiązań i współpraca z projektantami oświetlenia oraz architektami pomogły nam stworzyć specjalne rozwiązanie oparte na źródłach LED. Poprzez połączenie inteligentnego sterowania z najnowocześniejszą technologią LEDową mogliśmy opracować całkowicie unikalną, elastyczną koncepcję oświetlenia odznaczającego się najlepszą jakością - po to, by widz mógł się zawsze cieszyć oglądaniem dzieł sztuki." |
Inwestor: | Comune di Milano, Mediolan (IT) |
Architekt: | Italo Rota, Fabio Fornasari, Mediolan (IT) |
Projekt oświetlenia: | Allessandro Perdetti, Mailand (IT) |
Instalacja elektryczna: | Cooperativa Cellini Impianti Tecnologici, Prato (IT) |
Fotografie: | Jürgen Eheim |
Konkurencja i przygotowanie dokumentacji: | Gruppo Rota: Italo Rota, Fabio Fornasari, Emmanuele Auxilia, Paolo Montanari |
Inwestor: | Muzeum Techniki w Wiedniu (AT) |
Projekt oświetlenia: | Pokorny Lichtarchitektur, Wiedeń (AT) |
Instalacja elektryczna: | Brüder Gros, Wiedeń (AT) |
Muzeum Techniki w Wiedniu jest jedynym muzeum w Austrii, poświęconym historii techniki i nauk przyrodniczych. Całe oświetlenie zostało unowocześnione w ramach projektu „Światło i Klimat“. Dzięki przeprowadzonym pracom remontowym zużycie energii elektrycznej systemu oświetleniowego zredukowano o 70 procent.
Nowe oświetlenie łączy światło bezpośrednie z pośrednim, zapewniają lepsze niż wcześniej światło w muzeum. Komponenty oświetlenia pośredniego umieszczono w architektonicznie wyszukanych kanałach oświetleniowych zapewniają natężenie oświetlenia w przedziale od 40 do 50 lx w pobliżu oświetlanego obiektu. Oprawy wyposażono w funkcję ściemniania. Dodatkowe światło akcentujące zapewniają projektory punktowe Arcos wyposażone w lampy HIT o mocy 20 lub 35 W. Dzięki takiemu rozwiązaniu znacznie zmniejszono zużycie energii w stosunku do poprzedniego systemu oświetleniowego, w którym stosowano projektory punktowe wyposażone w źródła 100 W.
Na trzech kondygnacjach muzeum zamontowano w sumie 1400 projektorów Arcos. Duża zaletą nowego oświetlenia jest jego niewielka emisja cieplna. Takie rozwiązanie znacząco poprawia klimat w budynku, zwłaszcza w okresie letnim.
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | Italian Ministry of Culture, Rzym (IT) |
Architekt: | Zaha Hadid Architects, Zaha Hadid and Patrik Schumacher, Londyn (GB) |
Projekt oświetlenia: | Equation Lighting, Londyn (GB) |
Instalacja elektryczna: | Electrical installations: Ciel Spa, Rzym (IT) |
Doradztwo elektryczne: | Max Fordham and Partners, OK Design Group, Londyn (GB) |
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | Autonoom Gemeentebedrijf Museum, Leuven (BE) |
Architekt: | Stéphane Beel Architecten, Ghent (BE) |
Doradztwo elektryczne: | RCR studiebureau, Herent (BE) |
Instalacja elektryczna: | Spie NV, Zaventem (BE) |
Fotografie: | Toon Grobet |
Z kolekcją 46 tysięcy obiektów sztuki średniowiecznej i współczesnej Museum M łączy przeszłość z teraźniejszością. „Wielowiekowe, ale pełne życia“ – to motto miasta Leuven, które odnosi się również do nowego muzeum. Przestrzenny kompleks ma kilka wejść wychodzących na zabytkową starówkę miasta. Łącząc różne style architektoniczne i epoki, postrzegany jest jako pełen życia, wieloaspektowy sektor sztuki.
Były budynek akademii oraz Vander Kelen-Mertens-Palais stały się częścią Museum M. Oba zostały pieczołowicie odrestaurowane zgodnie z zasadami konserwacji zabytków i zespolone łącznikiem z nowym budynkiem. Ten labiryntowy kompleks budynków muzealnych mieści łącznie 6500 metrów kwadratowych powierzchni wystawowych. W starym budynku wyczuwalny jest barwny splendor wieków minionych: w stosunkowo niewielkich pokojach z drewnianymi sufitami i boazeriami. Natomiast nowy budynek to czysty minimalizm.
Zamiast monotonnych, wyizolowanych pomieszczeń architekt zaprojektował niezwykle zróżnicowaną przestrzeń muzealną, którą można wykorzystywać w elastyczny sposób: z obszernymi, wysokimi pomieszczeniami, i mniejszymi, niższymi. Koncepcja oświetleniowa zsynchronizowana jest z charakterem poszczególnych pomieszczeń, odpowiadając na ich specyficzne cechy przestrzenne. Pomieszczenia z kolekcjami znajdującymi się pod oficjalną ochroną jako zabytki oświetlone są za pomocą projektorów SUPERSYSTEM zamontowanych na dyskretnych szynoprzewodach, zawieszonych pod starym, drewnianym sufitem na prawie niewidocznych linkach. W zależności od potrzeb pionowe oświetlacze pozwalają na elastyczne, ekspresyjne akcentowanie eksponatów. Ogólne, kompaktowe i elastyczne oświetlenie zrealizowano za pomocą projektorów zamontowanych na szynoprzewodach trójfazowych. W znacznie bardziej przestronnych pomieszczeniach nowego budynku (Biały Sześcian) zamontowano projektory punktowe TEMPURA w technologii LED na szynoprzewodach TECTON. W zależności od potrzeb pozwalają one na regulację temperatury barwowej w przedziale od 2700 do 6500 K. Oświetlenie LEDowe pozwala również wyeliminować uszkodzenia dzieł sztuki wskutek promieniowania ultrafioletowego i podczerwonego.
Zumtobel. The Light.
Inwestor: | Bavarian Administration of State-owned Palaces, Gardens and Lakes, Monachium (DE) |
Instalacja elektryczna: | Ambos, Füssen (DE) |